Vertelreizen

 

Foto: Yves Kerstius
Foto Yves Kerstius

Don Fabulist vertelt ondermeer op vertelpodia en -festivals, in scholen, in bibliotheken en in open lucht. Tevens brengt hij verhalen in het Nederlands, in het Frans- en tweetalig. De hieronder weergegeven, niet beperkende, vertelreizen zijn gebaseerd op één klassieker of op een bundeling van over de wereld zwervende verhalen. Don Fabulist vertelt veelal alleen, maar soms ook met zielsverwanten, zoals in het Theater van de Fonkelende Duisternis.

 

De dolende ridder Don Quichot van La Mancha – De avonturen van Robin Hood – Pinokkio –  Gullivers reis naar Lilliput –  De Amazones, de eerste strijdsters te paard  –  Over tovenaars en betovering – Moby Dick -Theater van de Fonkelende Duisternis (Don Fabulist en Peter Holvoet-Hanssen)

                                  DE DOLENDE RIDDER DON QUICHOT VAN LA MANCHA

Het boek “De vernuftige edelman Don Quichot van La Mancha” van Miguel de Cervantes, verteld door Don Fabulist, Ridder der Vagebonden van Het Kapersnest. Een edelman leest onophoudelijk ridderromans en wordt daarvan zo gek dat hij gelooft dat tweegevechten, tovenaars en betoveringen werkelijk bestaan. Op een dag besluit hij dolend ridder te worden. Hij noemt zichzelf Don Quichot van La Mancha en maakt Dulcinea tot de muze waarvoor hij zijn heldendaden verrichten zal. Hij voorziet zich van een oude wapenuitrusting, maakt zijn knol tot zijn strijdros Rocinant en neemt de simpele boer, Sancho Panza, tot schildknaap. Het ridderbedrijf  is voor Don Quichot bittere ernst, maar voor de wereld rond hem louter spel; een spel waarin volk en edelen wel waanzinniger dan Don Quichot zelf lijken te worden. De wereld die in zijn dromen binnenbreekt, zal uiteindelijk de ondergang van Don Quichot betekenen. Als levenskunstenaar heeft Don Quichot het doen en laten van de dolende ridder monumentaal in beeld gebracht. Bovendien heeft hij aangetoond dat levenskunst de wereld verandert, in de zin dat hijzelf haar tot roes, zelfs tot waanzin, brengt. De avonturen van Don Quichot zijn door Cervantes zo zichtbaar weergegeven dat ze tot ieders verbeelding spreken. Door de gelaagdheid van “De vernuftige edelman Don Quichot van La Mancha”  halen kinderen, jongeren en volwassenen iets anders uit de geschiedenis van Don Quichot, maar zeker is dat zij tot de harten van jong en oud spreekt. Don Quichot horen vertellen, laat een onvergetelijke indruk na van een edelmoedige, gevoelige en dichterlijke dolende ridder; van Don Quichot voor wie leven kunst is en kunst leven.

Leeftijd: vanaf 8 jaar – Duur: 50 min.

                                                               DE AVONTUREN VAN ROBIN HOOD

 Het verhaal van Robin Hood heeft een lange voorgeschiedenis. Reeds in de 12e eeuw bezong men in ballades een in het woud levend figuur als Robin Hood. Pas in 1820 kwam Robin Hood in Walter Scotts historische roman Ivanhoe tevoorschijn als een in de wouden van Engeland levende, Saksische vrijbuiter die meestreed tegen de Normandische overheersers. De Engelse schrijfster Rosemary Sutcliff inspireerde zich vooral op het boek ‘Ivanhoe’ om de roman ‘The chronicles of Robin Hood’ te schrijven. Door dat in 1950 uitgegeven boek werd Robin Hood bij een breder publiek bekend. Voor de vertelvoorstelling ‘De avonturen van Robin Hood’ heeft Don Fabulist gebruik gemaakt van verschillende bronnen. De vertelling is er één geworden  van list en van strijders en strijdsters, want ook de vrouwen krijgen een vooraanstaande rol toebedeeld. Bovenal is ‘De avonturen van Robin Hood’ echter een verhaal van vriendschap en van liefde. Zo zijn ondermeer de vriendschappen tussen Robin Hood en Kleine Jan en tussen Robin Hood en Petertje de nar onvergetelijk. Het samenleven in het woud smeedt hechte vriendschapsbanden! Ook de liefde, een liefde tot in de dood, tussen Robin Hood en Marianne loopt als een rode draad doorheen het verhaal. Kortom, ‘De Avonturen van Robin Hood’ zindert van romantiek.

Leeftijd: vanaf 10 jaar –  Duur: 50 min.

                                                                               PINOKKIO

Pinokkio is in de 19e eeuw geschreven door Carlo Lorenzini, beter gekend onder het pseudoniem ‘Carlo Collodi’. Pinokkio is uitgegroeid tot een wereldbefaamd figuur dat tot het collectief geheugen is gaan behoren. Door vele ongelukken heen vindt de houten pop Pinokkio uiteindelijk het geluk en wordt hij degene die hij altijd heeft willen zijn; een echte jongen. Zonder het Meisje met de Blauwe Haren zou hij dat nooit geworden zijn. In de teksten van Collodi hoort men een meesterverteller spreken; Pinokkio moet bijna vertellend geschreven zijn, waardoor de beschreven beelden levend worden. Pinokkio is zonder twijfel een uitgelezen boek om verteld te worden. Het vertelsel van Pinokkio kan echter ook als een stichtend verhaal gezien worden, zelfs op het gevaarlijke af. Dat tracht Don Fabulist te omzeilen door in de vertelling het accent te leggen op de guitige deugnietenstreken van de goedgelovige Pinokkio. In de interpretatie van Don Fabulist treedt de liefde voor de naar het geluk zoekende, kleine schavuit naar voren. Don Fabulist heeft zich geïnspireerd op de brontekst, waarbij hij gebruik gemaakt heeft van de tweetalige editie (Italiaans/Frans): Collodi, Le Avventure di Pinocchio/Les Aventures de Pinocchio, traduction par Isabel Violante, Flammarion, Paris, 2001. De vertelling ‘De Avonturen van Pinokkio’ wordt uiteraard in het Nederlands gebracht.

Leeftijd: vanaf 10 jaar – Duur: 55 min.

                                                                    GULLIVERS REIS NAAR LILLIPUT

Jonathan Swift heeft begin 18° eeuw met het relaas van “Gullivers reis naar Lilliput” een meesterlijke satire geschreven, waarin hij de gangbare maatschappelijke zeden en gewoonten parodieert middels het gefantaseerd verblijf van Gulliver bij de Lilliputters. Door het avontuurlijk karakter van het verhaal en door de levensechtheid van het in beeld gebrachte Lilliputtersvolk, geeft het vertelsel op geen enkel ogenblik de indruk moraliserend te zijn. Integendeel, de gebruiken van de duimgrote Lillputters zouden evengoed die van onze tijd kunnen zijn. Zelfs de surrealistische gebeurtenissen in Lilliput lijken regelrecht uit ons hedendaags bestaan gegrepen. Swifts avonturenverhaal getuigt van een grote relativiteit, waarbij het verleden zich in het heden weerspiegelt, zoals het grote een echo vindt in het kleine.  Leerlingen, zowel als leerkrachten, worden door de vertelling op sleeptouw genomen; alsof ze in de huid van Gulliver kruipen en zelf zijn avonturen in Lilliput meemaken.

Leeftijd: vanaf 10 jaar – Duur: 50 min.

                                    DE AMAZONES, DE EERSTE STRIJDSTERS TE PAARD

Meer dan 5000 jaar geleden vestigden de Amazones zich bij de Zwarte Zee. Het was een volk van strijdlustige vrouwen. Hun moed en hun wijze van oorlogsvoering maakten hen onoverwinnelijk. Ze werden gevreesd door andere volkeren, die hen wel eens “mannendoodsters” of “manvrouwen” noemden. De Amazones werden legendarisch, zelfs mythisch. Toch wist de halfgod Herculus de koningin van de Amazones, Hippolyte, te doden. De Amazones die de strijd overleefden, vonden overzees een toevlucht. Daar kwamen ze echter al snel in confrontatie met de Scythen, een ruw volk van mannelijke krijgers… In “De Amazones, de eerste strijdsters te paard”, waarin geschiedenis en mythe nauw verweven zijn, brengt Don Fabulist de bestaansloop van de Amazones op feeërieke wijze in beeld. Niet enkel brengt hij jongeren, en zelfs kinderen, dichter bij de vroegste geschiedenis. Hij verheldert voor hen ook de nooit weg te cijferen en steeds boeiende wereld van de mythe.

Leeftijd: vanaf 12 jaar –Duur: 50 min.

                                                       OVER TOVENAARS EN BETOVERING

De trilogie “Over tovenaars en betovering” ontvouwt voor kinderen en voor jongeren drie onsterfelijke, middeleeuwse sagen. Met Heer Halewijn brengt Don Fabulist de demonische magiër tot leven. In de Rattenvanger van Hamelen geeft hij gestalte aan de door de hoogmoed veroorzaakte wraak van de vernederde tovenaar. De sage van Karel ende Elegast schildert het middeleeuws, adellijk leven, waarbij magische gebeurtenissen ontroeren en soms zelfs komisch kunnen zijn. Door hun ontegensprekelijke vertelkracht overleven middeleeuwse sagen de tijd. Tijdens de voorstelling zingt Don ook traditionele balladen en maakt hij soms gebruik van het Middelnederlands. Het vertellen van oude sagen is uitstekend als voorbereiding op en als presentatie van de leerstof Nederlands in het middelbaar onderwijs.

Leeftijd: vanaf 12 jaar – Duur: 50 min.

                                                                           MOBY DICK

Het door Herman Melville geschreven boek “Moby Dick” beschrijft de walvisvaart in de 18°-19° eeuw. Het been van kapitein Achab is door de potvis Moby Dick afgebeten. Achab heeft nog maar één doel: wraak! Met een door de wol geverfde bemanning aan ‘jagers’ gaat hij zijn vijand achterna. Zijn tegenstrever is geducht: de geslepen potvis weet Achab en zijn bemanning, na lange omzwervingen, de dood in te jagen… Behalve één bemanningslid: één overleefde walvisvaarder die de jacht op Moby Dick heeft naverteld en die zich Ismaël laat noemen. Moby Dick is een verhaal vol van mysterie, van inzicht in de walvisvaart, van samenspannen in het vuur van de actie en in het uur van de nood, van inkijk in de psyche van mens en dier, van leven en overleven en van nog zoveel meer.

Leeftijd: vanaf 10 jaar – Duur: 50

                                     THEATER VAN DE FONKELENDE DUISTERNIS

Don Fabulist & Peter Holvoet-Hanssen

foto Eric Van Inn
foto Eric Van Inn

Het Theater van de Fonkelende Duisternis is de twinkelende telg van balladezanger/verteller, Don Fabulist en van troubadour en onnavolgbaar dichter, Peter Holvoet-Hanssen (Debuutprijs 1999, Vlaamse Cultuurprijs 2008, Arkprijs 2012). Beiden leerden ze tijdens hun wandel van Madame Blavatsky dat de duisternis voor ons oog niet-waarneembaar licht is. Hoe meer de woordgoochelaars in de duisternis blikten, hoe grootser hen het lichten oogde. Hun verwondering gaf de geboorte aan het Theater van de Fonkelende Duisternis, een adembenemend vertelgebeuren. Gewapend met diepdonkere eigen poëmen, met geheime zwerverstalen, met geheimzinnige verhalen, met toverachtige verzen en met bezwerende gezangen worden sluimerende archetypes, verguisde schavuiten en verdoemde zielen tot leven gewekt.